emsal karar Eşitlik İlkesi, Ayrımcılık Yasağı. Benzer Durumda Olup Farklı Muamele Görenler Tarafından Kullanılabilecek Çok Güzel Açıklamaların Olduğu Bir Karar

[Aklima 4.699]

Anayasa Mahkemesinin 16.06.2021 tarihinde verdiği bir karar. (Nuriye Arpa, B. No: 2018/18505, 16/6/2021, § …) https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/BB/2018/18505 linkinde mevcut.

(Başvuru Numarası: 2018/18505)

Karar Tarihi: 16/6/2021

R.G. Tarih ve Sayı: 28/9/2021-31612

 

Karar KHK lılarla alakalı değil. Ancak içeriği ve açıklamalarıyla benzer durumda olup, benzer kriterlerde olup farklı muamele gören hakkında farklı kararlar verilen herkes tarafından hem ceza hem idari davalarda kullanılabilir. Kesinlikle arşivlenmesi gerektiğini düşündüğüm çok güzel bir karar.

Bir kaç alıntı;

"53. Anayasa'nın 10. maddesinde yer verilen eşitlik ilkesi hukuksal durumları aynı olanlar için söz konusudur. Bu ilke ile eylemli değil hukuksal eşitlik öngörülmüştür. Eşitlik ilkesinin amacı aynı durumda bulunan kişilerin yasalar karşısında aynı işleme bağlı tutulmalarını sağlamak, ayrım yapılmasını ve ayrıcalık tanınmasını önlemektir. Bu ilkeyle aynı durumda bulunan kimi kişi ve topluluklara ayrı kurallar uygulanarak kanun karşısında eşitliğin ihlali yasaklanmıştır. Kanun önünde eşitlik, herkesin her yönden aynı kurallara bağlı tutulacağı anlamına gelmez. Durumlarındaki özellikler, kimi kişiler ya da topluluklar için değişik kuralları ve uygulamaları gerektirebilir. Aynı hukuksal durumlar aynı, ayrı hukuksal durumlar farklı kurallara bağlı tutulursa Anayasa'da öngörülen eşitlik ilkesi zedelenmez (AYM, E.2009/47, K.2011/51, 17/3/2011)."

"56. Her farklı muamele otomatik olarak ayrımcılık yasağının ihlali sonucunu doğurmaz. Sadece Anayasa'nın 10. maddesinde sayılan belirlenebilir özellikler temelinde yapılan farklı muamele ve durumlar bu anlamda farklı muamele teşkil edebilir. Anayasa'nın 10. maddesinde yer alan "Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir." düzenlemesinde yer verilen "dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep" şeklindeki ayrımcılık temellerine -söz konusu unsurların birçok uluslararası düzenlemede de karşılık bulan önemli ayrımcılık temelleri olması nedeniyle- açıkça yer verilmiştir. Bununla birlikte madde metninde yer alan "herkes" ve "benzeri sebepler" ifadeleri ayrımcılığa karşı korunan kişi ve ayrımcılık temelleri açısından sınırlı bir yaklaşımın benimsenmediğini ortaya koymakta olup madde metninde yer alan temeller örnek niteliğindedir (Hüseyin Kesici, B. No: 2013/3440, 20/4/2016, § 56; Reis Otomotiv Ticaret ve Sanayi A.Ş., § 79)."

"57. Anayasa Mahkemesi "benzeri nedenler" ifadesinin yorumu bağlamında "...Özgürlüklerle ilgili olarak Anayasada yer alan en önemli kavramlardan birini de yasa önünde eşitlik ilkesi oluşturmaktadır.... eşitlik açısından ayırım yapılmayacak hususlar madde metninde sayılanlarla sınırlı değildir. ‘Benzeri sebeplerle’ de ayırım yapılamayacağı esası getirilmek suretiyle ayırım yapılamayacak konular genişletilmiş ve böylece kurala uygulama açısından da açıklık kazandırılmıştır..." diyerek ayrımcılık temellerinin maddede sayılanlarla sınırlı olmadığını açıkça ifade etmiştir (AYM, E.1986/11, K.1986/26, 4/11/1986)."

Özellikle 56 ve 57 inci madde çok güzel. Çünkü bazı savunmalarda Anayasanın 10 maddesinden bahsedilirken söz konusu madde de sadece "Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep" bahsedildiği dolayısıyla;  iki kişiyi bu kelimeler haricinde kıyaslamanın söz konusu olmayacağı yazılıyor.

2018-18505.pdf