mütalaa FETÖ YARGILAMALARINDA ETKİN PİŞMANLIK

[MSA 7.768]

Fetö yargılamalarında sıkça gündeme gelen kimileri için itirafçılık olarak adlandırılan Etkin Pişmanlık TCK 221 de tanımlanmıştır. Buna göre;

“Etkin pişmanlık

(1) Suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçu nedeniyle soruşturmaya başlanmadan ve örgütün amacı doğrultusunda suç işlenmeden önce, örgütü dağıtan veya verdiği bilgilerle örgütün dağılmasını sağlayan kurucu veya yöneticiler hakkında cezaya hükmolunmaz.

 

(2) Örgüt üyesinin, örgütün faaliyeti çerçevesinde herhangi bir suçun işlenişine iştirak etmeksizin, gönüllü olarak örgütten ayrıldığını ilgili makamlara bildirmesi halinde, hakkında cezaya hükmolunmaz.

 

(3) Örgütün faaliyeti çerçevesinde herhangi bir suçun işlenişine iştirak etmeden yakalanan örgüt üyesinin, pişmanlık duyarak örgütün dağılmasını veya mensuplarının yakalanmasını sağlamaya elverişli bilgi vermesi halinde, hakkında cezaya hükmolunmaz.

 

(4) Suç işlemek amacıyla örgüt kuran, yöneten veya örgüte üye olan ya da üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen veya örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişinin, gönüllü olarak teslim olup, örgütün yapısı ve faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarla ilgili bilgi vermesi halinde, hakkında örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçundan dolayı cezaya hükmolunmaz. Kişinin bu bilgileri yakalandıktan sonra vermesi halinde, hakkında bu suçtan dolayı verilecek cezada üçte birden dörtte üçe kadar indirim yapılır.

 

(5) Etkin pişmanlıktan yararlanan kişiler hakkında bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbirine hükmolunur. Denetimli serbestlik tedbirinin süresi üç yıla kadar uzatılabilir.

 

(6) (Ek: 6/12/2006 – 5560/8 md.) Kişi hakkında, bu maddedeki etkin pişmanlık hükümleri birden fazla uygulanmaz.”Şeklinde tanımlanmıştır.

 

6 Maddeden oluşan etkin pişmanlıkta daha çok gündemimizi meşgul edine TCK221/4 fıkrasını sizler için inceleyeceğim.

 

TCK221/4 fıkrasının ikinci cümlesine göre, suç işlemek amacıyla örgüt kuran, yöneten veya örgüte üye olan yadaörgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen veya örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişinin yakalandıktan sonra, örgütün yapısı ve faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarla ilgili bilgi vermesi halinde, bu konumdaki kişiler hakkında örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçundan dolayı verilecek cezada üçte birden dörtte üçe kadar indirim yapılır. Ancak, failin bu ceza indiriminden yararlanabilmesi için, örgütün yapısı, suç organizasyonu içindeki hiyerarşik yapılanma ve örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarla ilgili olarak soruşturma makamlarınca önceden bilinmeyen hususları aydınlatacak bilgiler vermesi gerekir. Verilen bilgilerin yeterli olup olmadığı husus hakim tarafından takdir edilecektir.

 

Hakim Etkin Pişmanlıktan faydalanmak isteyen kişinin vermiş olduğu ifadenin değerlendirmesini nasıl yapacaktır?

 

Yargıtay bu konu ile alakalı olarak 16 Ceza dairesi 21.06.2016 2016/3436E,2016/4215K. Sayılı kararında Hakimin adli kolluktan rapor alması gerekliliğini vurgulamıştır. Bu raporda etkin pişmanlık ifadesinde ismi geçen kişiler hakkında FETÖ/PDY kapsamında soruşturma başlatılıp başlatılmadığı, başlatılmış ise ne zaman başlatıldığı, sanığın ifadesinde yer verdiği şahıslarla ilgili sanığın ifadelerinden önce şahıslarla ilgili FETÖ/PDY kapsamında soruşturma başlatılmış ise sanığın sonradan gelen bu ifadelerinin soruşturmaya yenilik getirip getirmediği, soruşturmaya katkı sağlayıp sağlamadığı, katkı sağlamış ise etkisi, sağlamamış ise nedeni, yine sanığın ifadesinde bildirdiği şahıslarla ilgili FETÖ/PDY kapsamında başlatılan soruşturma varsa ve bu soruşturma sanığın ifadeleri üzerine başlamış ise hangi şahıslar hakkında ilk defa sanığın ifadesi üzerine soruşturmaya başlandığı ve sanığın bu ifadeleri ile soruşturma başlamasını sağladığı kişilerle ilgili soruşturmanın başkaca delillerle desteklenip desteklenmediğiaraştırılmaktadır.

 

Son olarak genel bir yanılgıdan bahsedeceğim. Etkin Pişmanlık ifadesinde daha önceden haklarında işlem yapılan kişilerin söylenmiş olması Etkin Pişmanlıktan faydalanılmayacağı anlamına gelmemektedir. Öyle ki Yargıtay 16. Ceza dairesi 2016/3436E.,2016/4215K. Kararında çok açık şekilde belirtildiği gibi, “Failin bilgisi dahilinde gerçekleşen faaliyetlerle ilgili ifade vermesinin yeterli olacağının ve bu bilgilerin daha önceden güvenlik güçlerinin elinde olup olmadığının önem arz etmeyeceğinin anlaşılması karşısında, dosya kapsamına göre sanığın Etkin Pişmanlık iradesi göstererek gerek kendisi gerekse birlikte yakalandığı kişilerin eylemlerini açıkça ifade etmek şeklindeki durumunun Etkin Pişmanlık olarak değerlendirilmesi gerektiği gözetilmeden” daha önceden kolluk tarafından kişilerin ve olayların bilinmesi kişinin Etkin Pişmanlık duymasına engel değildir.

 

Hakim takdir edeceği indirim oranında şahsın vermiş olduğu Etkin Pişmanlık beyanının örgütteki konumu ile uyumlu olup olmamasına göre karar verecektir. Beyan ne kadar uyumlu ise indirim oranı o derece yüksek olacaktır. 

AV. ORÇUN AKBULUT